Slaapproblemen: Slaaptherapie en hulp bij slaapstoornissen

Iedereen heeft wel eens slapeloze nachten, maar vanaf wanneer spreken we van een slaapprobleem? Hoe kunnen we deze herkennen en hoe raken we ervan af?

Contacteer direct een therapeut voor slaapproblemen of slaaptherapie.

Of lees meer over:

Wat zijn slaapproblemen?
Vermoeidheid of Slapeloosheid?
Oorzaken
Gevolgen
Slaapproblemen oplossen: behandeling
Soorten slaapproblemen
Tips

Wat zijn slaapproblemen?

Slapeloosheid of insomnia is een veelvoorkomende klacht waarbij je moeilijk in slaap raakt of kunt doorslapen. We spreken van insomnia als je gedurende drie maanden minstens drie nachten per week de slaap niet kunt vatten. En dat ondanks voldoende slaapgelegenheid.

Slaapbehoefte is persoons-en leeftijdsgebonden. Ook de mate van activiteit tijdens de dag speelt een rol. De kwaliteit van de slaap speelt een grotere rol dan de kwantiteit.

Vermoeidheid of Slapeloosheid?

Vermoeidheid wordt veroorzaakt door een inspanning of slaaptekort. Vermoeidheid treedt op wanneer de slaapbehoefte ’s nachts niet bevredigd wordt. Een verleidelijke, maar verkeerde oplossing lijkt dan een middagdutje; dit kan echter leiden tot een verstoring van de nachtrust.

Dutten is echter wel een oplossing in stress-situaties, zoals conflicten, onverwachts verlies, te zware geestelijke belasting thuis of op het werk. In dergelijke situaties dient de slaap als middel om geestelijk en lichamelijk nieuwe energie te krijgen. Door deze extra slaap zal je ook vaak beter kunnen omgaan met problemen.

Belangrijk om te weten is dat vermoeidheid zelf kan leiden tot slapeloosheid.

Oorzaken van slaapproblemen

De oorzaken van slapeloosheid kunnen vaak niet gereduceerd worden tot één probleem, maar zijn een samenspel van factoren.

Een slechte nachtrust kan liggen aan een slecht bed of verkeerde eet-en drinkgewoontes. Daar kun je zelf gemakkelijk wat aan doen.
Wanneer spanningen en verkeerde slaapgewoonten daarentegen aan de basis liggen, is het aangeraden professionele hulp in te roepen.

Vaak ontstaat er een vicieuze cirkel; Je raakt niet in slaap door problemen of spanningen en door te lang wakker te liggen kun je niet meer in slaap geraken waardoor de spanning of frustratie opnieuw stijgt.

Door te leren om je geestelijk te ontspannen, verhoog je de kans opnieuw ongestoord te kunnen slapen. Lees meer over hoe slaapproblemen oplossen.

Insomnia kan optreden naast- of als gevolg van een reeds bestaande mentale aandoening (bv. depressie), een medische aandoening (bv. Pijn) of verstoord dag –en nachtritme.

Gevolgen van slaapproblemen

Goed uitgerust zijn is essentieel voor een goed functioneren. De verstoring van de slaap zorgt dan ook voor ene moeilijk sociaal en beroepsmatig functioneren.

Dit kan zich op verschillende manieren uiten:

• Je humeur: prikkelbaarheid, snel boos of emotioneel worden, lusteloosheid of vastkomen in negatieve gedachten
• Mentaal functioneren: verminderd concentratievermogen, verminderd reactievermogen (vb in de auto), fouten maken, geheugenproblemen
• Fysieke gezondheid: veel ziek worden (verkoudheden, ontstekingen aan de luchtwegen, ea), buikklachten, migraine, belasting voor je hart, algemeen energietekort, CVS,…
• Maar ook depressie, burn-out ea kunnen deels het gevolg zijn van slaaptekort.

Zoek een slapeloosheid-therapeut voor slaaptherapie en meer advies.

Slaapproblemen oplossen: therapie

Doordat slapeloosheid vaak in combinatie voorkomt met een andere mentale moeilijkheden, is het aan te raden voor beiden een behandeling te volgen.

Therapie

In therapie pak je mogelijke onderliggende problemen aan. Samen met de therapeut ga je enerzijds op zoek naar een mogelijke oorzaak en behandel je deze (via gesprek, oefeningen, het bekijken van je gedachten,…)

Anderzijds leer je concreet wat te doen bij slaapproblemen. In relaxatietherapie leer je hoe te ontspannen en wat je daarvoor nodig hebt.

Vind hier een therapeut voor slaapproblemen en slaaptherapie.

Slaapmedicatie

Rond slaappillen is er een debat over de voor-en nadelen. Het is hoe dan ook een goed idee jouw slaapprobleem verder uit te diepen. Zo ontdek je of een slaapmiddel gerechtvaardigd is of er een oplossing in therapie ligt.

Vraag steeds eerst raad aan je arts voordat je start met slaapmedicatie, want naast het gewenste effect zijn er ook risico’s aan verbonden.

Natuurlijke middelen kunnen ook tijdelijke ondersteuning bieden. Ze hebben vaak een kalmerend en rustgevend effect. Maar ook hier is deskundig advies aangewezen.

Soorten slaapproblemen

Spanningen en Piekeren

Piekeren kan de slaap soms ernstig verstoren. Je blijft maar malen en ’s nachts krijg je zelfs vaak het gevoel dat het allemaal erger wordt.
Zowel bij het inslapen als bij ’s nachts wakker worden kunnen piekeren en spanningen opduiken, wat frustratie of zelfs angst tot gevolg kan hebben.

Belangrijk hierbij is te leren je gedachten ’s nachts los te laten of de irrationele gedachten om te buigen naar gedachten die werkelijk kloppen. Therapie bij slaapproblemen kan je hierbij helpen.

Nachtmerries

Nachtmerries zijn dromen met een beangstigende inhoud. Er staat geen leeftijd op nachtmerries, al komen ze vaker voor bij kinderen. Bij volwassenen kan dit een gevolg zijn van spanningen, stress of trauma’s, maar ook van overmatig alcohol of abrupt stoppen met slaapmiddelen.

We kunnen een onderscheid maken tussen nachtmerries en nachtangst of angstaanvallen, waarbij je met een schreeuw wakker wordt, in paniek bent en meteen klaarwakker bent.

Hypersomnia

Hypersomnia lijkt net het omgekeerde van insomnia: je slaapt te veel of je voelt je voortdurend slaperig. De klachten bestaan uit overdreven slaperigheid, gedurende minstens een maand, in die mate dat het je normale functioneren hindert. Hypersomnia manifesteert zich op twee manieren. Enerzijds slaap je erg lang en ondervind je moeite om op te staan. Anderzijds heb je overdag last van een slaperig gevoel.

Een vorm van hypersomnia is het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS).

Slaapapneu

Een slaapapneu is een verstoring in je ademhaling tijdens het slapen. Wanneer je ademhaling stopt voor minstens 10 seconden, spreek je over een apneu. Door wakker te schieten start de ademhaling opnieuw. Steeds wakker worden zorgt voor vermoeidheid en een tekort aan diepe slaap. Ernstige apneus kunnen zuurstoftekort tot gevolg hebben.

Narcolepsie

Narcolepsie of ongewild slapen overdag kan overal optreden: midden in een gesprek, op het werk, in de klas, wachtend voor een stoplicht,…
Zo’n aanval duurt twee tot vijf minuten en wordt soms voorafgegaan door emoties (lachen, boosheid, angst, (seksuele) opwinding) en leidt tot verlies van controle over de spieren.
De oorzaak van narcolepsie is het overslaan van diepe slaapfasen. Patiënten zullen zelf hun nachtelijke rust omschrijven als ‘vaak onderbroken’.

Symptomen van narcolepsie zijn:

• Spierverslapping: korte algehele zwakte
• In elkaar zakken, volledig bij bewustzijn en gedurende enkele seconden-minuten op de grond blijven liggen. Je bent niet bewusteloos, al schijnt dat soms zo omdat de oogleden gesloten zijn en spreken onmogelijk is. Zo’n aanval heeft geen lichamelijke gevolgen.
• Akelige droombeelden tijdens inslapen
• Slaapverlamming: na het wakker worden niet kunnen bewegen

Tips voor een betere nachtrust

• Om in te slapen ben je best moe, heb je het warm genoeg en lig je in een comfortabele houding.
• Zorg dat je geen honger hebt en niet teveel hebt gegeten.
• Ga dagelijks op hetzelfde ogenblik slapen, zodat je biologische klok weet wanneer het lichaam zal rusten.
• Zorg ervoor dat de slaapkamer rustig, donker en goed geventileerd is.
• Neem geen genotmiddelen (koffie, alcohol, nicotine) voor het slapengaan. Deze stimuleren het centraam zenuwstelsel, waardoor je energieker zal zijn.
• Zorg ervoor dat je niet op een klok kan kijken, dit verhoogt enkel de spanning.
• Terugkerende voorspelbare (geluids)prikkels kunnen slaapverwekkend zijn. Soms kan rustgevende muziek of een geleide meditatie helpen om je gedachten af te leiden.
• Schrijf op waar je aan denkt, leg het weg en neem het ’s morgens al je wil opnieuw op.
• Praat over je zorgen. In eerste instantie met je vrienden of familie, of zet de stap naar een therapeut.

Nog vragen?

Contacteer een psychotherapeut die slaapproblemen behandelt