Eetstoornis: symptomen en therapie bij eetstoornis

Bij een eetstoornis is het eetpatroon ernstig verstoord. De meest voorkomende eetstoornissen zijn anorexia en boulimie. Maar wat is het en hoe wordt het behandeld?

Wens je professionele hulp? Vind meteen een therapeut voor een eetstoornis behandeling.

Of lees meer over:

Wat is een eetstoornis?
Soorten eetstoornissen

Anorexia
Boulimie
Binge eating disorder
Eetstoornis NAO

Oorzaken
Heb ik een eetstoornis?
Behandeling

Wat is een eetstoornis?

Een eetstoornis is een ziekte die gekenmerkt wordt door een ernstige verstoring van het eetpatroon. Wie een eetstoornis heeft, is doorgaans overmatig bezorgd om zijn of haar gewicht en uiterlijk en ontwikkelt een ongezonde verhouding tot voedsel. Als je aan een eetstoornis lijdt, eet je meestal te weinig of te veel. In veel gevallen, maar niet in alle, leidt zo’n ongezond eetpatroon tot ondergewicht of overgewicht.

Iedereen kan een eetstoornis ontwikkelen. Mannen en vrouwen van alle leeftijdscategorieën kunnen aan de ziekte lijden. Er zijn dan ook verschillende oorzaken van een eetstoornis.

Een eetstoornis heeft vaak alarmerende gevolgen voor zowel de fysieke als psychosociale levenskwaliteit. Een eetstoornis therapeut kan daar een oplossing voor bieden.

Soorten eetstoornissen

Eetstoornissen zijn er in verschillende soorten. Wij sommen de meest voorkomende alvast voor je op.

Anorexia

Anorexia nervosa is de meest gekende eetstoornis. Slachtoffers van anorexia vinden zichzelf te dik, terwijl ze vaak net ondergewicht hebben. Wie aan anorexia lijdt, wil niets liever dan afvallen. Die drang om gewicht te verliezen gaat samen met de inname van zeer kleine, gecontroleerde porties en een bovenmatig gebruik van de weegschaal.

Soms wordt een onderscheid gemaakt tussen het purgerende (het zelf opwekken van braken), laxerende type (gebruik van laxeermiddelen) en het beperkende type. De grens met boulimie is niet altijd even duidelijk.

Andere fysieke en mentale symptomen van anorexia zijn:

• een opvallend gewichtsverlies
• de weigering om bepaalde soorten voedsel te eten
• een zelfbeeld dat afhangt van het cijfer op de weegschaal
• het ontkennen van een hongergevoel
• de angst om aan te komen
• de ontwikkeling van voedselrituelen
• sociale isolatie
• maaltijden overslaan
• excessief sporten
• maskeren van gewichtsafname

Boulimie

Ook wie aan boulimie lijdt, is ontevreden met zijn of haar lichaamsvorm en heeft een sterk verlangen naar afvallen. Anders dan mensen met anorexia, doet iemand met boulimie zich vaak tegoed aan eetbuien, die hij of zij vervolgens compenseert met overgeven, laxeren of vasten. Wie met boulimie worstelt, heeft doorgaans dan ook een normaal gewicht.

Andere fysieke en mentale symptomen van boulimie zijn:

• een fluctuerend gewicht
• een zelfbeeld dat afhangt van het cijfer op de weegschaal
• de angst om aan te komen
• opgezwollen kaken
• verkleurde tanden
• een gebrek aan controle over porties
• heimelijk eten
• gevoelens van schaamte en schuld
• excessief sporten

Binge eating disorder

De binge eating disorder of eetbuistoornis wordt net als boulimie gekenmerkt door eetbuien en een gebrek aan controle. Ook hier zijn gevoelens van schaamte en schuld geen uitzondering.

Mensen met een eetbuistoornis willen echter niet afvallen en proberen de eetbuien dan ook niet te compenseren. Eetbuien zijn hier eerder een manier voor omgaan met gevoelens, zoals stress en verdriet. Wie een eetbuistoornis heeft, heeft vaak te kampen met overgewicht.

Eetstoornis NAO

De eetstoornis NAO (Niet Anders Omschreven) is de diagnose die je krijgt wanneer jouw symptomen een mengelmoes lijken van verschillende eetstoornissen. Niet elke eetstoornis valt immers in een hokje te plaatsen.

Heb je het gevoel te lijden aan een eetstoornis, dan kan eetstoornis therapie hulp bieden.

Oorzaken anorexia en andere eetstoornissen

Iedereen is vatbaar om anorexia of een andere eetstoornis te ontwikkelen en de oorzaken van de ziekte zijn dan ook erg uiteenlopend. Bepaalde risicofactoren kunnen het ontstaan van een eetstoornis wel in de hand werken:

• bepaalde persoonlijkheidskenmerken zoals een angstige, onzekere of perfectionistische aard en een laag zelfbeeld
• gevoeligheid voor de maatschappelijke druk om slank of fit te zijn (met name in het geval van balletdansers, modellen of atleten)
• familieleden die lijden aan een eetstoornis, depressie of verslaving van drugs of alcohol
• pesten gericht op het eetpatroon, het gewicht of de lichaamsbouw
• trauma’s zoals emotioneel of seksueel misbruik of rouw bij verlies van een naaste
• familiale problemen
• stress op het werk of op school

Heb ik een eetstoornis?

Huisartsen maken vaak gebruik van een vijftal vragen om vast te stellen of iemand al dan niet aan een eetstoornis lijdt. Ben je niet zeker? Doe zelf de test!

• Geef je weleens opzettelijk over?
• Heb je het gevoel controle te willen hebben over wat en hoeveel je eet?
• Ben je recent in minder dan drie maanden tijd minstens zes kilo afgevallen?
• Vind je jezelf dik terwijl je volgens anderen te dun bent?
• Kan je stellen dat eten je leven beheerst?

Als het antwoord op twee of meer vragen ‘ja’ is, bestaat de kans dat je lijdt aan anorexia of een andere eetstoornis. Je neemt best contact op met een therapeut voor eetstoornissen.

Behandeling

Therapie kan je helpen om opnieuw een gezond lichaam te hebben en een positief lichaamsbeeld op te bouwen. De therapeut geeft je handvatten om een duurzame en nieuwe houding te ontwikkelen tegenover wat en hoeveel je eet, jouw gewicht en uiterlijk.

In het begin bestaat de behandeling van een eetstoornis uit het creëren van een normaal lichaamsgewicht en eetpatroon. Maar een gezond lichaam en een verantwoorde levensstijl alleen lossen het probleem niet op. Het verhelpen van een eetstoornis heeft veel te maken met het psychisch herstel. Psychotherapie stimuleert je om de dieperliggende oorzaken van je problemen aan te pakken, zoals het verwerken van emoties en het versterken van je eigenwaarde.

Therapie heeft zijn doeltreffendheid bij eetstoornissen bewezen. Bekijk welke therapeuten een eetstoornis behandelen.